Recenzje, Rosaleen Norton

Rosaleen Norton – Czarownica z Kings Cross

19 lipca 2021

Wierzę, że w całym wszechświecie istnieje życie w nieskończonej ilości form i że każda galaktyka, słońce, układ słoneczny i planeta jest końcową projekcją, czyli fizycznym ciałem inteligentnej Istoty; że cały fizyczny wszechświat jest ciałem Istoty w jakiejś szczególnej formie jej istnienia, które w stosunku do nieskończoności jest nie większe od atomu lub elektronu.

– Rosaleen Norton, Credo (fragment)

 

W historii sztuki Rosaleen Norton zajmuje niechlubne miejsce jako najbardziej prześladowana artystka w Australii. Była jedyną malarką, która została oskarżona o wystawianie obscenicznej sztuki (1949), wydanie obscenicznej książki (1952), a także jedyną artystką, której dzieła zostały zniszczone z nakazu wymiaru sprawiedliwości (1960).

Norton była nonkonformistką, której obce były konserwatywne wartości. Zaciekle krytykowała chrześcijaństwo i namiętnie studiowała okultyzm. To właśnie tym zagadnieniom poświęcała swoją sztukę. Jej obrazy prowokowały i zapraszały do flirtu z tym, co ukryte głęboko w ludzkich wnętrzach i nieokiełznanej przyrodzie.

Dokumentalny film “The Witch of Kings Cross” ukazuje portret kobiety, która nie tylko odrzuciła konwencjonalne normy społeczne, ale rzuciła wyznawanie dominującym poglądom na temat wiary, seksualności, feminizmu i sztuki. Zamiast odgrywać tradycyjną rolę żony i matki, Norton praktykowała magię seksualną, studiowała dzieła Aleistera Crowleya i otwarcie czciła wielkiego boga Pana.

Jednym z magicznych partnerów Norton był słynny kompozytor i dyrygent sir Eugene Goossens, którego kariera zakończyła się przez przyjaźń z artystką. Norton, oskarżona niesłusznie o czarne msze i składanie ofiar ze zwierząt, rzucała bezwolnie cień podejrzeń na wszystkich ludzi z jej kręgu. Kiedy Goossens wracał z wizyty w Anglii, na lotnisku w Sydney dokonano jego rewizji, oskarżając o członkostwo w satanistycznej sekcie. W bagażu muzyka odkryto erotyczną sztukę i książki poświęcone magii. To wystarczyło by w konserwatywnym australijskim społeczeństwo wybuchł skandal.

Film Sonii Bible skupia się na najważniejszych wątkach biograficznych artystki: dzieciństwie, odkryciu magii, życiu w świecie bohemy w dzielnicy Kings Cross, podejściu do sztuki i związanych z nią skandalach. Możemy posłuchać wywiadów z przyjaciółmi artystki, a także z badaczami studiującymi jej biografię, m.in. z Nevillem Drurym, Richardem Kaczynskim i Keithem Richmondem. Nie zabrakło cytatów z jej dzienników i recytacji magicznej poezji:

Majestacie czarnych świateł,
Północne słońce,
Panie dzikich i żywych gwiazd,
Duszo magii i mistrzu śmierci,
Pantero nocy, obejmij mnie,
Weź mnie, mroczna świetlistości,
Złącz mnie z tobą,
Zanurz się w mym duchu
W głębokim radosnym pomruku.
Żyj we mnie, dawco grozy i ekstazy,
Dotknij mnie językami czarnego ognia –
Uwolni mnie noc, chimeryczna noc.

Wszystko przeplatane jest ewokatywnymi scenami rytualnych tańców do ulubionej muzyki Norton. W scenach tych widzimy artystkę otoczoną bóstwami, które ją inspirowały. W postać Norton wcieliła się wspaniale Kate Elizabeth Laxton. Trudno pozostać obojętnym na  niesamowite walory artystyczne „Czarownicy z Kings Cross”.

Z filmu wyłania się postać silnej, wyzwolonej seksualnie i niezależnej kobiety, która bez względu na towarzyszące okoliczności, była wierna swoim poglądom i prawu do ich otwartego głoszenia. Być może taka postawa nie jest czymś odkrywczym dla amerykańskiego czy zachodnioeuropejskiego odbiorcy, który ma świadomość zmian, jakie wprowadziła do jego świata rewolucja kontrkulturowa. Rzecz ma się nieco inaczej z perspektywy naszego kraju. Klimat polityczny i obyczajowy nie sprzyja otwartemu głoszeniu swych poglądów i wierzeń. Wielu freaków, pogan, czarownic, thelemitów, psychonautów, badaczy odmiennych stanów świadomości, eksploratorów seksualności, orędowników Światła, Życia, Miłości i Wolności nadal ukrywa się z dala od głównego społecznego nurtu, utwierdzając pasterzy i stado, że świat nie oferuje niczego innego poza tym, co pokazują nam reklamy. W tym kontekście film o Rosaleen Norton może odegrać nie tylko rolę terapeutyczną, ale i rewolucyjną. Bardzo polecam.

Polscy widzowie mogą obejrzeć film za pośrednictwem m.in. platformy Vimeo.

Oficjalna strona filmu: https://www.witchofkingscross.com